Syria jest krajem, w którym dziś ścierają się interesy największych mocarstw. USA, Rosja, Turcja, Iran – wszyscy mają tam swoje cele, nikt nie zamierza się wycofać. A ludzie giną. Od pięciu lat – codziennie. Nie powinniśmy być wobec tego bierni, a jeśli nie możemy realnie czegoś zrobić, by pomóc, to chociaż nie dajmy się zmanipulować przekazom medialnym. Czytajmy, co się dzieje w Syrii, miejmy oczy i głowy otwarte.
Wojna w Syrii przewija się w naszych mediach gdzieś w tle. Na Zachodzie pojawia się w czołówkach serwisów informacyjnych, u nas – od czasu do czasu, po wyjątkowo krwawych atakach albo gdy w gruzach znajdzie się żywe, małe dziecko. Lub gdy reżim Baszara Al-Asada opublikuje spot reklamowy zachęcający turystów z Zachodu do spędzania wakacji w Syrii. Bajkowa reklama, ukazująca złociste plaże i pluskających się w morzu ludzi została nakręcona w Tartusie, mieście położonym w odległości stu kilometrów od Homs. Przed wojną Homs miało milion mieszkańców. Dziś wygląda jak sterta gruzów. Zostało zrównane z ziemią, a mieszkańcy zginęli lub jeśli mieli szczęście – uciekli. Relacja z oblężonego miasta Homs znajduje się w tym zestawieniu książek, a na końcu artykułu znajdziecie film RT, pokazujący miasto ruin z lotu ptaka. Wstrząsający.
Po publikacji spotu rząd Al-Asada zachęcał, by ludzie dodawali zdjęcia z wakacji w Syrii z hasztagiem #summerinsyria. Apel odniósł sukces – sieć zalały zdjęcia, tyle że ukazujące wojnę, a nie beztroskich turystów.
Nie do końca zdajemy sobie sprawę, jak skrajnie beznadziejna jest dziś sytuacja w Syrii. W jakich warunkach żyją ludzie, z czym muszą obcować na co dzień i przed czym uciekają. Zobojętnieliśmy na cudzą krzywdę, bo sądzimy, że ona dzieje się gdzieś daleko od nas. I że nas nie dotyczy. To krótkowzroczność. Dlatego warto dowiedzieć się czegoś więcej.
O przyczynach wojny w Syrii, o tym, że to Rosja rozdaje tam teraz karty, a także o tym, co Zachód może albo mógłby zrobić w sprawie Syrii dużo opowiedział Wojciech Jagielski. Zainteresowanych tematem odsyłam do lektury wywiadu. A teraz polecam 7 książek, które rozjaśnią wam obraz sytuacji politycznej w tym kraju i pokażą, z jakimi problemami borykają się mieszkańcy. Ci, którzy postanowili pozostać w swoich domach.
Wolfgang Bauer, Przez morze. Z Syryjczykami do Europy
Reporter Wolfgang Bauer postanowił przebyć tę samą drogę, którą pokonują uchodźcy z Syrii, próbujący uciec przed wojną do Europy. Z fotografem Stanislavem Kruparem znaleźli przemytników i dołączyli do grupy wyruszającej w najniebezpieczniejszą podróż swojego życia. Próbowali przedostać się najczęstszą drogą – przez morze, z Egiptu do Włoch. Szybko okazało się, że to nie morze zagraża im najbardziej, ale inni ludzie. Bauer opisuje, jak na cudzej niedoli ludzie robią interesy, jak nieludzko i brutalnie traktują uchodźców przemytnicy.
Katarzyna Boni, Wojciech Tochman, Kontener
Krótka i wstrząsająca książka. Katarzyna Boni (genialna w Ganbare! Warsztatach umierania) i Wojciech Tochman odwiedzili obóz uchodźców w Zaatari w Jordanii, w którym mieszka kilkaset tysięcy ludzi. Mieszka – to zbyt dużo powiedziane. Gnieździ się w blaszanych kontenerach niemiłosiernie nagrzewających się latem i wychładzających zimą. Nikt nie wie, co z nimi zrobić, więc egzystują bez pracy, perspektyw, nadziei na jakąkolwiek zmianę. Bez marzeń. ONZ łoży na utrzymanie tułaczego obozu na pustyni miliony dolarów, bo jego istnienie stało się dla Zachodu punktem honoru. Mimo że obozowa rzeczywistość to koszmar. Reportaż Boni i Tochmana porusza do głębi. Recenzję znajdziecie tutaj. Polecam wszystkim!
Rafał Grzenia, Maciej Moskwa, Sura
Sura to ciekawe połączenie albumu fotograficznego i miniatur reportażowych. W krótkiej książce znajdziemy zdjęcia z rewolucji i wojny w Syrii, poznamy losy pokiereszowanych rodzin, egzystujących w zawilgoconych grobowcach i próbujących za wszelką cenę chronić swoje dzieci przed złem. Bo wojna budzi w ludziach najgorsze instynkty. Poznamy także relacje bojowników i rebeliantów. Warto sięgnąć, zwłaszcza że za zdjęcia odpowiada Maciej Moskwa, laureat Grand Press Photo. Recenzję przeczytacie tutaj.
Wojciech Jagielski, Wszystkie wojny Lary
Wszystkie wojny Lary to znakomita książka. Nie opowiada ona o Syrii, ale o miłości matki za wszelką cenę usiłującą ocalić swoich synów przed wojną. Nie udaje jej się to. Wojna dopada i zabiera ze sobą jej ukochane dzieci. Synowie Lary rozczarowani Europą i tym, jak traktuje się w niej uchodźców, zaciągają się na świętą wojnę w Syrii. Chcą walczyć z niewiernymi w imię Allaha. Wstrząsająca książka, na długo zostająca w pamięci i zmuszająca do refleksji. Jak traktujemy uchodźców? Czy rzeczywiście tak jak powinniśmy? Recenzję przeczytacie tutaj i tutaj.
Johnatan Littell, Zapiski z Homs
Reportaż z samego serca konfliktu. Może nawet bardziej dziennik – autor oddał w ręce czytelnika swoje notatki, które robił w mieście Hims. Littell na gorąco rejestrował wydarzenia w mieście syryjskich rebeliantów. Widział, jak mieszkańcy się radykalizują, jak tracą zaufanie do zachodnich instytucji. Był świadkiem bombardowań. I o wszystkich tych wydarzeniach opowiada czytelnikom w prostej, klarownej formie. Nie ma tam żadnych opinii, nie ma naddatku. Czysty dokument, jak stwierdził autor.
Grzegorz Szymanik, Motory rewolucji
To nie jest książka stricte o wojnie w Syrii. Grzegorz Szymanik jest tam, gdzie zaczyna wrzeć. Nie mogło go więc zabraknąć na kijowskim Majdanie, placu Tahrir w Kairze czy wreszcie w Syrii. Szymanik próbuje patrzeć na konflikty oczami mieszkańców państw, które stoją w ogniu. I opowiada, co tam się dzieje, w prostym, oszczędnym stylu. Niektórzy mówią o nim, że to następca Kapuścińskiego. Czytajcie i podzielcie się swoją opinią.
Samar Yazbek, Przeprawa. Moja podróż do pękniętego serca Syrii
Książka z wnętrza konfliktu. Dosłownie, bo jej autorką jest Syryjka, która uczestniczyła w protestach przeciwko reżimowi al-Asada. Dostała nakaz opuszczenia kraju, a jednak zdecydowała się zaryzykować i powrócić, by dać świadectwo temu, co się dzieje w Syrii. Opowiada o nieustannych nalotach, zrujnowanych domach i o matkach, drżących o życie swoich dzieci. Przedstawia nam również perspektywę bojowników, którzy wstąpili w szeregi ISIS. Warto przeczytać.
Czytaj także:
- 9 reportaży o Polsce, które musisz przeczytać
- 10 reportaży wojennych, których nie wypada nie znać
- 7 najciekawszych książek o Rosji. A może o 7 różnych Rosjach?
- 9 książek o islamie, które warto wziąć do ręki. Choć nie są łatwe
- 9 książek o Afganistanie, które warto przeczytać
- 10 najlepszych polskich książek o górach
- 5 książek o Czarnobylu, po które warto sięgnąć
- 5 reportaży o Europie w sam raz na wyjazd
Film RT ukazujący Homs:
