10 książek o Syberii i GUŁagu, które polecam

Przygotowałam dla Was zestawienie 10 książek o Syberii – fascynującej i niezmierzonej krainy, liczącej miliony kilometrów kwadratowych, którą wypełniają bagna i trzęsawiska, niezliczone zbiorniki wodne, pustynie arktyczne i połacie lasów. Pustka. I cisza. Syberia to miejsce, które niechlubnie zapisało się na kartach historii i które niesłychanie działa na wyobraźnię.

Moja dusza zdecydowanie należy do Wschodu. Terytoria byłego ZSRR, dawne polskie Kresy, wreszcie rozległe syberyjskie przestrzenie to coś, co mnie przyciąga i fascynuje. Pochłaniam o nich kolejne książki i ciągle chcę więcej, dlatego mam cichą nadzieję, że do wymienionych przeze mnie tytułów dorzucicie kilka, które uzupełnią moją biblioteczkę 🙂

Przygotowałam dla Was zestawienie kilku książek, po które warto sięgnąć, by dowiedzieć się więcej o Syberii. Nie da się pisać o niej w oderwaniu od GUŁagowych doświadczeń, dlatego w zestawieniu znajdą się i dwa monumentalne tytuły poświęcone łagrom. Zasługują one jednak na osobne zestawienie.

Czytaj:

7 najciekawszych reportaży o Rosji albo o 7 różnych Rosjach

Ryszard Kapuściński, Imperium

Klasyk. Znakomita opowieść o krajach byłego sowieckiego mocarstwa. Kapuściński opowiada o swoich podróżach po terytorium ZSRR, w czasie których przemierzył ponad 60 tysięcy kilometrów. Wspomnienia i notatki okrasza refleksjami i przemyśleniami dotyczącymi rozpadającego się kolosa. Absolutnie obowiązkowa lektura. Wydawnictwo Czytelnik – sprawdź cenę książki

Guzel Jachina, Zulejka otwiera oczy

Coś niesamowitego! Ta książka jest genialna, tak filmowa, tak sugestywna, że pozostaje w pamięci na bardzo długo. Czytałam ją dwa lata temu, a do dziś samo jej wspomnienie wywołuje we mnie dreszcze. „Zulejka otwiera oczy” to powieść, która zaczyna się w latach 30. XX wieku, gdy w mocarstwie zaczyna się rozkułaczanie chłopów. Główna bohaterka, Tatarka, zostaje wywieziona na Syberię – w kompletną głuszę, gdzie musi wyrzec się swoich przekonań, by przeżyć. To też niezwykła opowieść o świętym płomieniu macierzyństwa, który niezależnie od czasów i przeżyć we wszystkich kobietach płonie tak samo. Wspaniała rzecz! Wydawnictwo Noir sur Blanc – sprawdź cenę książki

Stephen R. Bown, Wyspa niebieskich lisów

Książka Bowna to świetna opowieść o największej naukowej wyprawie w historii. Znakomicie się ją czyta! Wielka Ekspedycja Naukowa, dowodzona przez Beringa, miała zbadać obszary od Petersburga przez Syberię po wybrzeża Ameryki Północnej. Była ogromnym przedsięwzięciem, dziś właściwie trudnym do wyobrażenia. Członkowie ekspedycji naukowej byli pionierami, którzy z wielką odwagą zapuścili się w nieprzyjazne wschodnie połacie imperium. Polecam! Wydawnictwo Poznańskie – sprawdź cenę książki

Colin Thubron, Po Syberii

Thubrona można lubić albo nie. Nie da się jednak zaprzeczyć, że posiada on niebywałą erudycję, dzięki której lektura jest przyjemnością. „Po Syberii” to opowieść brytyjskiego pisarza o jego podróży po tym terenie. Jest ona oddana bardzo sugestywnie, dzięki czemu czytelnik czuje się tak, jakby razem z autorem przemierzał bezkresne tereny, zaglądał do chat mieszkańców, rozmawiał z nimi i pił wódkę. Świetnie się to czyta – można przymknąć oko na to, że czuć, że książka została napisana dla zachodnich czytelników (jeśli wiecie, co mam na myśli). Wydawnictwo Czarne – sprawdź cenę książki

Anna Herbich, Dziewczyny z Syberii

Bardzo lubię tę serię! Mam prawie wszystkie tytuły w swojej biblioteczce 🙂 Niesłychanie działają one na emocje, a ja lubię literaturę, która mnie porusza, nawet jeśli później przez to nie śpię po nocach. Tak już mam 😉 „Dziewczyny z Syberii” to opowieść o kobietach, które przeszły piekło. Zostały wywiezione do łagrów, wykonywały niewolniczą pracę w dramatycznych warunkach. Cudem przeżyły. Amnestia przerwała ich katorgę, a one same rozpoczęły nowe życie. Wydawnictwo Znak – sprawdź cenę książki

Sylvain Tesson, W syberyjskich lasach

Kiedyś czytałam tę książkę z wypiekami na twarzy. No któż by nie chciał zostawić wszystkiego i na pół roku zaszyć się w chatce w syberyjskiej głuszy, by móc czytać i pisać książki 😉 Brzmi jak marzenie, nie da się ukryć. Francuski pisarz je zrealizował i w malowniczy sposób opisał swoje przeżycia i oddał klimat życia nad Bajkałem. Bardzo dobrze się to czyta! Wydawnictwo Noir sur Blanc – sprawdź cenę książki

Sylwia Winnik, Moc truchleje. Opowieści wigilijne 1939-1945

To nie jest książka stricte o Syberii, ale pojawiają się w niej opowieści bohaterek, które zostały tam zesłane w czasie II wojny światowej. Te historie bardzo obrazowo oddają klimat syberyjskich bezkresów i dramatycznych warunków, w jakich żyli zesłańcy i ich dzieci. Zdecydowanie warto ją przeczytać – nie tylko ze względu na syberyjski wątek. Wydawnictwo Znak – sprawdź cenę książki.

Jacek Hugo-Bader, Dzienniki kołymskie

Mój stosunek do twórczości Jacka Hugo-Badera jest ambiwalentny, ale autorowi nie da się odmówić daru gawędziarstwa. Dzięki temu jego książki dobrze się czyta. Jeśli nie będziemy ich traktowali jak literatury faktu, tylko bardziej jak creative non-fiction, to znajdziemy w tej książce to, co lubimy w książkach o Rosji – wschodnią duszę. Wydawnictwo Czarne – sprawdź cenę książki

Książki o GUŁagu

Aleksander Sołżenicyn, Archipelag GUŁag 1918-1956

Co można więcej napisać o tej książce, oprócz tego, że to arcydzieło? Dzięki tej publikacji Zachód poznał straszną prawdę o sowieckich łagrach i cierpieniu milionów ludzi. Rosjanin korzysta w niej z wielu technik literackich, sięga też po wspomnienia świadków przedstawianych wydarzeń. Jeśli ktoś nie czytał, zdecydowanie warto nadrobić. Wydawnictwo Rebis – sprawdź cenę książki

Warłam Szałamow, Opowiadania kołymskie

Tę książkę warto czytać jako uzupełnienie monumentalnego dzieła Sołżenicyna. „Opowiadania kołymskie” to zapis naocznego świadka, który przeżył piekło i opisał je sucho i niesłychanie sugestywnie. Być może nie umiał inaczej, musiał odciąć się od tego, co widzi, by to przetrwać. Ulotne migawki pojedynczych zdarzeń są jednak tak sugestywne, że przez tę książkę nie da się przejść obojętnie. Lektura kosztuje wiele emocji. Wydawnictwo Rebis – sprawdź cenę książki

Jakie tytuły dodalibyście do tego zestawienia?

Zobacz też:

10 książek o podróżnikach. Porywające biografie najsłynniejszych odkrywców

Gdzie mieszkał i pracował Kapuściński? Z wizytą w pracowni mistrza